film
Alle filmsMoana with Sound
Een film van Robert Flaherty
Met Fa’amgase, Pe’a en Ta’avale
US – 98’
Engels en Samoaans gesproken, Nederlands ondertiteld
Een Gauguin idylle uit 1926 (!) van de maker van Nanook of the North
Moana weerspiegelt het dagelijkse leven van de Polynesische bewoners van een van de Samoa-eilanden. We krijgen een unieke inkijk in de Polynesische cultuur vóór de komst van de westerse beschaving. We volgen de bewoners in hun dagelijkse leven bij het vissen, jagen of vieren van het voorouderlijke inwijdingsceremonie van de jonge man Moana die hierdoor man zal worden. Het Samoaanse leven is paradijselijk, met als enige ongemakken de wilde zwijnen en de pijn bij het tatoeëren…
De Schotse cineast en filmcriticus John Grierson definieerde deze documentaire als ‘de creatieve behandeling van de werkelijkheid’; ofwel docufictie, en dat is precies wat regisseur Robert J. Flaherty deed. Hij schrok niet terug voor ensceneringen en verheerlijkte graag de archaïsche leefwijze van de volkeren die hij met zijn camera in verre oorden vastlegde: de eskimo’s in zijn klassieker Nanook of the North en hier de bewoners van de Samoa-eilanden in Moana. De filmmakers vroegen aan de eilandbewoners om traditionele kledij te dragen, en om bepaalde in onbruik geraakte rituelen opnieuw uit te voeren.
Deze 92-jarige film wordt in heel wat onafhankelijke cinema’s in België in gerestaureerde versie getoond, in het kader van de opening van Monokino in Oostende.
De mythologie die rond Moana (Robert J. Flaherty, 1926) hangt, is groots en verleidelijk. Zo zou het woord ‘documentary’ voor het eerst in de Engelse taal gebruikt zijn in een lovende recensie die filmmaker John Grierson over de film schreef. Ook in België maakte de film een grote indruk. Nadat hij Moana in de Brusselse Club du Cinéma zag, besloot een jonge Henri Storck (een pionier van de Belgische documentaire) om ook in Oostende een filmclub op te richten.
Een jaar later was de Club du Cinéma d’Ostende geboren en bevonden onder andere James Ensor, Léon Spilliaert en Constant Permeke zich onder de leden. Een kleine eeuw later blaast Monokino het cinefiele vuur van Moana aan. In de geest van Henri Storck wil Monokino een blik bieden op een andere cinema, als een 21ste-eeuws scherm in Oostende waarop een tegenbeeld geprojecteerd kan worden. Eerst zal Monokino een nomadische cinema zijn; later krijgt de cinema een vaste stek als ankerplaats voor cinefielen uit Oostende en daarbuiten.
Moana is gemaakt als stille film, maar werd een halve eeuw later voorzien van klank. De jongste dochter van Robert Flaherty, Monica, creëerde op aandringen van Jean Renoir een briljante soundtrack voor de film. Het is deze versie, met klank, die Monokino in onafhankelijke cinemas over het hele land vertoont, in een solidaire beweging tussen hedendaagse ciné-clubs.
06.03.2018, 20:00